Λαπαροσκοπική Σπληνεκτομή
Τι είναι ο σπλήνας;
Ο σπλήνας είναι ένα συμπαγές όργανο στο μέγεθος σχεδόν της παλάμης, που εντοπίζεται κάτω από το διάφραγμα στο αριστερό ανώτερο τμήμα της κοιλιάς και περιβάλλεται από τις πλευρές.
Ποια είναι η λειτουργία του σπλήνα;
Ο σπλήνας είναι μέρος του συστήματος τους σώματος που «φιλτράρει» το αίμα. Η κύρια λειτουργία του είναι να αναγνωρίζει και να καταστρέφει τα «κουρασμένα» κύτταρα του αίματος. Ακόμα βοηθά το αμυντικό σύστημα του οργανισμού στην αναγνώριση και αντίδραση σε ορισμένους μικροοργανισμούς προστατεύοντας το σώμα από αυτούς.
Ποιες είναι οι παθολογικές καταστάσεις που αφορούν στον σπλήνα;
Η ρήξη σπληνός είναι το πιο συχνό πρόβλημα που μπορεί να οδηγήσει στην αφαίρεσή του και είναι αποτέλεσμα κάποιου είδους τραυματισμού. Η αιμορραγία από τον σπλήνα δεν σταματά εύκολα και κάποιες φορές οδηγεί σε καταπληξία και θάνατο. Ως επί τω πλείστον ο σπλήνας προστατεύεται κάτω από τις πλευρές. Οι πιθανότητες κάκωσής του είναι μεγαλύτερες όταν αυτός είναι διογκωμένος λόγω διάφορων παθολογικών καταστάσεων όπως ελονοσία, νόσος kala-azar ή δρεπανοκυτταρική αναιμία.
Άλλες καταστάσεις που οδηγούν στην αφαίρεση του σπληνός είναι τα αποστήματα και τα έμφρακτα. Ο σπλήνας μπορεί επίσης να πάσχει σε κακοήθεις νόσους όπως ορισμένοι τύποι λευχαιμίας και λεμφώματος.
Σε ορισμένες ασθένειες ο σπλήνας μπορεί να διογκωθεί πάρα πολύ αντιδραστικά σε μολύνσεις όπως στην ελονοσία, kala-azar, στη μονοπυρήνωση ή σε προβλήματα όπου συμμετέχει το αίμα διαμέσου του σπληνός. Ορισμένες φορές ακόμα και μετά την θεραπεία της μόλυνσης ο σπλήνας δεν επιστρέφει στο φυσιολογικό του μέγεθος και η αφαίρεσή του μπορεί να είναι απαραίτητη.
Σε άλλες νόσους όπως στη δρεπανοκυτταρική αναιμία ο σπλήνας καταστρέφει τα απαραίτητα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος ή των αιμοπεταλίων οδηγώντας σε αναιμία. Η κατάσταση αυτή προκύπτει όχι λόγω νόσου του σπληνός αλλά λόγω του ανώμαλου σχήματος των κυττάρων του αίμτος. Ο σπλήνας τα αναγνωρίζει ως ανώμαλα κύτταρα και τα καταστρέφει.
Πότε είναι απαραίτητο να αφαιρεθεί ο σπλήνας;
Στις παρακάτω καταστάσεις είναι απαραίτητο να αφαιρεθεί ο σπλήνας:
- Τραυματική ρήξη
- Θέση ιδιαίτερα αυξημένης καταστροφής ερυθρών κυττάρων
- Ιδιοπαθής θρομβοπενική πορφύρα
- Σπληνομεγαλία μετά από φλεγμονή που δεν υποχωρεί
- Ορισμένες νεοπλασματικές καταστάσεις
Ποιοι είναι οι τρόποι σπληνεκτομής;
Η κλασσική ανοιχτή μέθοδος και η πιο νέα Λαπαροσκοπική μέθοδος. Η δεύτερη είναι ασφαλής και μπορεί να προσφέρει μικρότερη μετεγχειρητική νοσηρότητα στα χέρια έμπειρου Χειρουργού. Μειώνει τον χρόνο νοσηλείας, τις επιπλοκές και προσφέρει ταχεία επιστροφή στις προηγούμενες δραστηριότητες. Οι Χειρουργοί που έχουν εκπαιδευτεί στις προχωρημένες Λαπαροσκοπικές επεμβάσεις διαθέτουν την ικανότητα διενέργειας του μεγαλύτερου αριθμού και είδους επεμβάσεων με την μέθοδο αυτή.
Είναι δυνατό να αντιμετωπισθούν Λαπαροσκοπικά όλες οι περιπτώσεις;
Ο μικρός ή μετρίου μεγέθους σπλήνας είναι πολύ εύκολο να αφαιρεθεί Λαπαροσκοπικά. Ο σπλήνας μεγάλου μεγέθους θα πρέπει καλύτερα να προσεγγίζεται με την ανοιχτή μέθοδο.
Ποιο όργανο θα αντικαταστήσει τις λειτουργίες του σπληνός όταν αυτός αφαιρεθεί;
Το ήπαρ (συκώτι) συμμετέχει στην λειτουργία «φιλτραρίσματος» που γίνεται από τον σπλήνα. Ο σπλήνας παρέχει πρώιμη αναγνώριση συγκεκριμένων τύπων βακτηριακής φλεγμονής και ειδικότερα ορισμένων τύπων πνευμονίας. Η άμυνα μετά την σπληνεκτομή ενάντια συγκεκριμένων μικροοργανισμών ορισμένες φορές καθιστά αναγκαία την μακρόχρονη χορήγηση αντιβιοτικών και τον περιοδικό εμβολιασμό.
Ποιες είναι οι αντενδείξεις Λαπαροσκοπικής σπληνεκτομής;
Η γενική αναισθησία και η δημιουργία πνευμοπεριτοναίου που απαιτούνται στην Λαπαροσκοπική διαδικασία αυξάνουν τον κίνδυνο σε ορισμένες κατηγορίες ασθενών. Οι περισσότεροι Χειρουργοί δεν θα συνιστούσαν την Λαπαροσκοπική σπληνεκτομή σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Δυσχερής μπορεί να είναι η αντιμετώπιση σε εκείνους που είχαν προηγούμενα υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά.
Μπορεί ποτέ ο σπλήνας να αναπτυχθεί ξανά;
Είναι αδύνατον μετά την αφαίρεση να αναπτυχθεί ξανά σπλήνας, όμως αν μικρά κομμάτια παραμείνουν κατά τη διάρκεια της επέμβασης μετά από ρήξη σπληνός, τότε μπορεί να επιβιώσουν και να αρχίσουν να λειτουργούν. Κάποιοι άνθρωποι έχουν επικουρικούς σπλήνες που ανευρίσκονται δύσκολα κατά την διάρκεια της επέμβασης ώστε να αφαιρεθούν.